۱۵ راه برای پیداکردن موضوع پایان‌نامه (بخش دوم)

در مقاله ۱۵ راه برای پیداکردن موضوع پایان‌نامه (بخش اول) به این اشاره کردیم که مهم‌ترین اتفاقی که هر دانشجوی کارشناسی ارشدی با آن روبه‌روست، نوشتن پایان‌نامه است. و ۸ راهکار از ۱۵ راهکاری را گفتیم که می‌توان آن‌ها را دنبال کرد تا به موضوعی ارزشمند برسیم. در این پست ۷ راهکار بعدی را به اختصار توضیح داده‌ایم.

۹. شکاف بین عمل و نظر را مدنظر قرار دهید.

حوزه‌هایی را شناسایی کنید که نظر و عمل با هم همسو نیستند. در حوزه نظر حرف بسیاری زده شد و کاربرد عملی ایجاد نشده  یا برعکس بدون پشتوانه نظری، اقداماتی صورت گرفته است. به دنبال اختلاف بین تحقیقات و اجرای آن در محیط‌های واقعی باشید.

۱۰. با آدم‌هایی ارتباط بگیرید که مستقیم درگیر مسائل هستند.

تجربه‌های دست اول می‌توانند کمک کنند تا موضوع پایان‌نامه شما مستقیماً با مسائل دنیای واقعی مرتبط باشد؛ برای همین با معلمان، مدیران، سیاست‌گذاران، دیگر ذی‌نفعان و حتی دانش‌آموزان ارتباط برقرار کنید. سعی کنید دیدگاه و مسائل و نیازهای آن‌ها را درک کنید. مصاحبه و نظرسنجی می‌تواند به شما در این زمینه‌ها کمک کند.

این موضوع به شما کمک می‌کند تا روی موضوعاتی تمرکز کنید که فراتر از دانشگاه اهمیت دارند و می‌توانند نیازهای دنیای واقعی را برطرف کنند.

۱۱. در کنفرانس‌ها و نشست‌های مختلف شرکت کنید.

در نشست‌ها یا سمینارها یا کارگاه‌های آموزشی شرکت کنید. به سخنرانی‌ها گوش دهید و تعامل کنید با متخصصان ارتباط برقرار کنید. شرکت در این فضاها ایده‌ها را جرقه می‌زند و از حوزه‌های تحقیقاتی ارزشمند پرده‌برداری می‌کند.

۱۲. تفکر نقادانه خود را به کار بگیرید.

کنجکاوی و تفکر نقادانه‌تان را پرورش دهید. مفروضات را زیر سوال ببرید، ایده‌های غالب را به چالش بکشید. دنبال ریشه‌ها و چرایی مشکلات باشید. موضوعات بالقوه پایان‌نامه را بر اساس عمق و اهمیت و تأثیر بالقوه آن‌ها نقادانه بررسی کنید. طرز فکر کنجکاو و نقاد شما می‌تواند به موضوعات پایان‌نامه منحصر به فرد منجر شود.

‌    ‌    ‌‌

۱۳. فقط روی موضوعات پرطرفدار تمرکز نکنید.

یکی از کارهای عمده‌ای که دانشجویان برای انتخاب موضوع پایان‌نامه انجام می‌دهند، بررسی ترندها و انتخاب موضوعی است که تمرکز روی آن است. به جای این کار بهتر است نیازهای واقعی را بسنجید و مسائل را اولویت‌بندی کنید.

۱۴. دغدغه‌ها و مسئله‌هایی را که یافتید، تبدیل به سؤال پژوهشی کنید.

هنگامی که مشکلات و مسائل را شناسایی کردید، آن‌ها را به سؤالات تحقیقاتی روشن تبدیل کنید که به مسئله شناسایی‌شده پاسخ دهند. سؤالات بهتر است که خاص، اندازه‌پذیر، دست‌یافتنی، مرتبط و محدود به زمان باشند و از همه مهم‌تر همسو با مسائل آموزشی کشور باشند.

۱۵. اهداف و نتایج را تعیین کنید.

در نظر بگیرید که چگونه پایان‌نامه‌تان می‌تواند به رفع مشکلات کمک کند. تأثیر و نتایج بالقوه تحقیق خود را تعریف کنید. ارزش افزوده پژوهش شما چگونه فهم بهتری از مسئله ایجاد می‌کند یا راه‌حل‌هایی برای مشکلات شناسایی‌شده ارائه می‌دهد؟

برای مثال، اگر مسئله خاصی که شناسایی کرده‌اید مربوط به دسترسی به فناوری باشد، ممکن است سؤال پژوهشی درباره اثربخشی ادغام فناوری در مدارس محروم بسازید. پایان‌نامه شما بررسی استراتژی‌هایی برای افزایش دسترسی یا ارزیابی تأثیر فناوری بر نتایج یادگیری در این فضاها باشد.

‌    ‌    ‌

هدف پرداختن به مسائل واقعی است

در آخر این را بدانید، هدف فقط نوشتن پایان نامه نیست، بلکه پرداختن به مسائل دنیای واقعی است. پایان‌نامه شما وسیله‌ای برای روشن کردن مسائل موجود در نطام آموزشی است تا به راه‌حل‌هایی برسید که تأثیری پایدار و فراتر از روندهای فعلی دارد.

درباره مسئله‌یابی و اهمیت مسئله در رویداد معرفی رشته‌های علوم تربیتی که برشی از آن را در ویدئو زیر ببینید. در این برش خانم دکتر برادران و آقای دکتر نقره‌ای نکاتی را درباره مسئله‌یابی بیان می‌کنند.